Yanmaz Kablo (Halojen Free) Nedir?

Günümüzde hemen her alanda kullanımına ihtiyaç duyduğumuz kablolarda aranılan en önemli özellik elektrik enerjisini güvenli bir şekilde iletebilmeleridir. Güvenli iş ve yaşam alanlarının oluşturulabilmesi için kablo kullanım alanlarının belirlenmesi ve kullanılacak olan kabloların üretiminde kullanılan materyaller de üst düzey öneme sahiptir. 

Tehlikeli ve zehirli olduğu bilinen; iyot, brom, klor, flor gibi bazı elementler halojen olarak adlandırılır. Halojenler düşük maliyet ve yüksek ısı direnci dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle yıllardır kablolarda kullanılır. Dezenfeksiyon uygulamalarından elektrik lambalarına kadar birçok farklı alanda kullanımı söz konusu olan halojenler kimyasal tepkimeye yakın ametaller olarak bilinirler. Isıyla etkileşime giren halojenler yandıkları zaman meydana çıkan hidroklorür havadaki diğer gazlarla birleşerek hidroklorik asitin ortaya çıkmasına neden olur. Hidroklorik asit hem insanlar hem de elektronik cihazlar için zararlıdır. 

Halojenli plastikler yandığı zaman pis gazların atmosfere salınmasına neden olur. Kapalı ortamlarda kullanılan halojen içeren ekipmanlar, yangın çıkması durumunda bu ölümcül gazların konsantrasyonu çok hızlı bir şekilde gerçekleşebilir. Gazların solunmasıyla insan vücudunda onarılması mümkün olmayan hasarlar oluşabilir. 

Halojen Free Kablolar Neden Tercih Edilmelidir?

Yangın kaza, ihmal, yeterli koruyucu önlemlerin alınmaması ya da bilgisizlik hatta doğa olayları sonucunda karşımıza çıkabilecek olaylardan biridir. Yanma kimyasal bir reaksiyon olup bunun sonucunda yanan malzemenin yapısında bulunan ve karbon veren halojenler, insan sağlığının geri dönülemez şekilde etkilenmesine neden olabilecek zararlı ve zehirli gazlara dönüşür. Aynı zamanda alevi iterek yangının hızla büyümesine de yol açabilir. Ciddi can ve mal kayıplarının oluştuğu yangınlarda genellikle tesisatlarda yangına dayanıklı olmayan kabloların kullanılması, buna bağlı olarak yangının hızla büyüdüğü ve kabloların yanmasıyla ortaya zehirli gazların çıktığı belirlenmiştir.

Yanmaz kablo olarak adlandırılan halojen free kablolar tehlikeli ametalleri içermeyen malzemeler kullanılarak üretilir. Bu sayede halojen free kablolar, polivinil klorür diğer bir deyişle PVC kabloların yangın esnasında çıkarmakta olduğu siyah dumanı ve zehirli gazları üretmez. Yanmaz kablolar aynı zamanda ısı salınımını azaltıp alevlerin yayılmasını engelleme özelliği ile de ön plana çıkar. 

Yanmaz kablolar kullanıldıkları tüm yapılarda güvenlik endişesini en az seviyeye indirmeyi başardıkları için en çok tercih edilen kablo çeşitlerinden biridir. Yanmaz kablo yani halojen free insan nüfusunun yoğun olduğu fabrikalarda, sinemalarda, hastanelerde, yüksek katlı binalarda, alışveriş merkezlerinde, eğitim kurumların sıklıkla kullanılır. 

Halojen free kablolar aynı zamanda metal aksamlarda ve elektronik cihazlarda  oksitlenmeye de neden olmazlar. Alev geciktirici özellikleri olduğu için yanmaz kablolar alevlerin azalması, sönmesi durumunda kendiliğinden söner ve yangının büyümesine neden olmazlar. Ayrıca düşük duman yoğunluğuna bağlı olarak tahliye esnasında kurtarma ekiplerine ve yangın söndürme çalışması yürütenlere kolaylık sağlar. 

Halojen free elemanlar genellikle; hava akışı kısıtlamalarının ya da sınırlı çıkış olanaklarının bulunduğu alanlara odaklanır. Gemi inşaatı uygulamalarında, toplu taşıma araçlarında, metro, hastane, tünel, alışveriş merkezi, havaalanı, sinema salonu, okul, açık deniz sondajı gibi alanlarda sıklıkla kullanımı tercih edilir. 

Halojen Free Kablolar Neden Avantajlıdır?

Yangın olasılığı bulunan alanlarda kullanılacak olan kabloların; alev iletmeme, yangına dayanıklılık, halojensiz olma ve düşük duman yoğunluğu gibi özelliklere sahip olması beklenir. Yangın esnasında merkezi şirket binalarında, hastanelerde, metrolarda, elektrik santrallerinde, yangınla ilgi merkezlerde ve buna benzer binalarda yer akan yangın sistemleri, kapılar, asansörler, ikaz ve yönlendirme ışıkları bir süre daha çalışmaya devam edebilmelidir. Bu nedenle söz konusu sistemlerin besleme ve kontrol kablolarının halojensiz yanmaz kablo olması oldukça önemlidir.