Spiral Boru Nedir? Ne İşe Yarar Çeşitleri Nelerdir?
Elektrik akımını sağlayan kabloların zarar görmesini engellemek amacıyla kullanılan koruyucu hortuma spiral boru denilir. Elektrik kablolarının hareketli olduğu yerlerde kabloların kolayca aşınması ve hasar görmesi söz konusu olmaktadır. Bu nedenle kabloların korunması için spiral boru ya da çelik spiral boru kullanılması gerekmektedir. Spiral boruların farklı türleri bulunmakta olup spiral boru ve çelik spiral boru kullanım alanları birbirinden farklı olmaktadır. Yüke ve darbeye maruz kalma olasılığı bulunan alanlardaki kablolarda çelik spiral boruların kullanımı tercih edilmelidir. Bunun nedeni çelik spiral boruların kabloların zarar görmesini ve zedelenmesini engelleyebilme özelliğine sahip olmasıdır.
Kabloların sabitlenmesi imkanı bulunmayan yerlerde de çelik spiral boru kullanılmalıdır. İnşaat alanlarında yer alan şaft boşluklarında kemirgen hayvanların bulunma olasılığı yüksek olup kemirgenler elektrik kablolarını kemirerek oldukça büyük hasarlara neden olabilirler. Bunun önüne geçilebilmesi için çeşit spiral boru kullanmak etkili bir çözümdür.
Spiral borular istenilen açıda bükülebilen kablolar olma özelliğine sahiptirler. Elektrik tesisatında kiriş dönüşlerinde, kolon hatlarında ve dönüşlerin fazla olduğu yerlerde kullanılabilmektedir. İşçiliği kolaylaştıran spiral borular metal ya da yalıtkan gereçlerden üretilebilmektedir. Metal olarak galvanizli çelikten, kalaylı çelikten ve izoleli çelikten yapılan türleri bulunmaktadır.
Çelik Spiral Boru Nasıl Üretilir?
Üretilecek olan spiral hortumun çapı boyutunda olan bir sac, yuvarlak bir şekilde makine içerisinde sarılır. Ardından kıskaçlar kullanılarak bükme makinesiyle birbirine kenetlenir. Kıskaçların birbirinin içerisine geçmesi üretim sürecindeki iç ve dış büküm ile ilgili bulunmaktadır.
PVC kablo çelik spiral boru üretimi için spiral hortum üretiminin tamamlanmasının ardından ekstrüder makinası kullanılarak PVC kaplaması yapılmaktadır. Kaplamanın yapılmasının ardından istenilen uzunluğa göre kesim yapılarak kullanıma hazır bir hale getirilir.
Bükülebilen spiral borudan kablo geçirmek için çelik spiral kabloların içerisindeki kılavuz tellerinden yararlanılır. Spiral borunun içerisinde bulunan kılavuz teli elektrik kablosuna bağlanır ve daha sonra çekilir. Diğer bir alternatif ise susta kullanılması şeklindedir.
Spiral Kaynaklı Çelik Boru Nedir?
Spiral kaynaklı çelik boru düşük karbonlu ya da düşük alaşımlı yapısal bir çelik şerit olmakla birlikte belirli bir şekillendirme açısıyla bir tüp boşluğuna sarılmaktadır. Ardından kaynak yapılmakta ve dar bir şerit kullanılabilen bir boru eklemi haline getirilmektedir.
Spiral kaynaklı çelik borunun mukavemeti genellikle düz kaynaklı borunun gücünde daha yüksek olmaktadır. Ana üretim süreci toz altı ark kaynağı olup spiral kaynaklı borular aynı boşluk genişliği ve farklı boru çaplarına sahip ya da dar boşluklu daha büyük çaplı kaynak borular olabilmektedir.
Spiral Kaynaklı Çelik Borunun Özellikleri Nelerdir?
Spiral kaynaklı çelik borular oldukça geniş bir üretim çeşitliliğine sahip bulunmaktadır. Borular 25 mm’ye kadar duvar kalınlıklarında ve 3000 mm’ye kadar çaplarda üretilebilmektedir. 53 metreye kadar olan uzunluklarda çevresel kaynak olmaksızın üretilmeleri mümkündür. Kaynakla daha uzun borular elde edilebilmektedir. Bunun yanı sıra çok çeşitli çelik kaliteleri ve üretim standardı, kavramalar, kazık pabuçları ya da diğer fabrikasyon bileşenlerinin dahil edilebilmesi ile iç astar ve dış koruyucu kaplama seçeneklerinin bulunması spiral kaynaklı çelik boruların en önemli özellikleri arasında yer almaktadır.
Spiral kaynaklı çelik borular çoğunlukla musluk suyu mühendisliği, kimya endüstrisi, tarımsal sulama, petrokimya endüstrisi, elektrik enerjisi endüstrisi ve kentsel inşaatta kullanılabilmektedir. Sıvı taşıma kullanımı alanında ise su temini, kanalizasyon arıtma işleri, deniz suyu nakliyesi, drenaj ve çamur nakliyesinde kullanılabilmektedir. Gaz nakliyesi için de buhar, gaz, sıvılaştırılmış petrol gazında tercih edilebilmektedir.
Spiral kaynaklı borular kullanılmaya başlanmadan önce son derece sıkı fizikokimyasal testlere tabi tutulmaktadır. Basınç taşıyan sıvı taşımacılığı için spiral dikişli dalgıç ark kaynaklı boru, esasen petrol ve doğal gaz taşıyan boru hatlarında kullanılmaktadır. Çelik borunun kaynak, işleme ve şekillendirme için uygun olan güçlü basınç taşıma kapasitesine ve iyi plastisiteye sahip olduğu kabul edilmektedir.
Spiral Kaynaklı Çelik Borunun Avantajları
Spiral kaynaklı çelik boruların boyuna üretim süreci basit, düşük maliyetli, yüksek verimli ve hızlıdır. Üretim çağ değiştirilerek yapılabileceği gibi çap sabit tutulup borunun duvar boyutu üzerinde değişimler yapılması da söz konusu olabilmektedir. Bununla birlikte küçük çaplı olanların genellikle düz boyuna kaynaklı, büyük çaplı olanların ise spiral kaynaklı olması tercih edilmektedir.
Spiral kaynaklı çelik boruların gerilimi diğer çelik boru tiplerine göre çok daha yüksek olmaktadır. Bu sayede çok daha az deforme olmaktadırlar. Spiral kaynaklı çelik boruların çapları, kalınlıkları ve uzunluk boyutları tasarımın gereksinimlerine göre değiştirilebilmektedir. Borunun çevresinde çift kaynaklı dikiş tasarımına bağlı olarak mukavemet daha fazla olmaktadır. Aynı zamanda gerilmeye ve sürtünmeye karşı daha dayanıklı oldukları bilinmektedir. Yapılan araştırmalara göre spiral kaynaklı çelik borular %25 daha fazla basınca dayanabilmektedir.