Hangi Ağ Topolojisinde Koaksiyel Kablo Kullanılmaktadır?

Ağ topolojisi ya da ağın yapılandırılması aslında performansını belirlemenin anahtarı olarak kabul edilmelidir. Ağ topolojisi düğümlerin ve bağlantıların birbirleriyle ilişki kurabilmek için nasıl kurulduğunun mantıksal ve fiziksel açıklamaların da dahil olacağı şekilde bir ağın düzenlenmesi şekline verilen isimdir. 

Bir ağın düzenlenmesi için sayısız yolların her biri kullanılabilse de her birinin kendisine göre artıları ve eksileri vardır. Ağ topolojisi yöneticileri çeşitli alternatifler arasından seçim yaparken işlerin boyutu, ölçesi, hedefler ve bütçe hesaba katılmalıdır. Konfigürasyon yönetimi, görsel haritalama ve performans izleme dahil olmak üzere çeşitli görevler etkili ağ topolojisi yönetimine dahildir. 

Ağ topolojisi ağdaki çeşitli düğümlerin, cihazların ve bağlantıların mantıksal ya da fiziksel olarak birbirine göre nasıl düzenlendiğini gösterir. Fiziksel ağ topolojisi düğümler ve ağ arasındaki tellerle, kablolar ve benzer fiziksel bağlantılarla ara bağlantıları tanımlar. Mantıksal ağ topolojisi ise ağın neden ve nasıl düzenlendiği, içinde verilerin nasıl hareket ettiği ile ilgili daha soyut ve stratejik bir kavramdır. 

Ağ Topolojisi Neden Önemlidir?

Ağın düzeni, ağın nasıl ve me kadar iyi çalıştığı noktasında son derece önemli bir rol oynar. Doğru topoloji seçildiğinde arızaların yerinin belirlenmesi, hataların giderilmesi ve en iyi ağ sağlığının elde edilmesi için kaynakların ağ üzerinde daha etkin bir şekilde tahsis edilmesi sağlanır ve performans artırılabilir. Kolaylaştırılmış ve sağlıklı yönetilebilen ağ topolojisi enerjiyi ve verimliliği artırıp işletim ve bakım maliyetlerini azaltabilir.

Ağın topolojisi ve yapısı çoğunlukla yazılımın oluşturduğu ağ topolojisi diyagramında gösterilip manipüle edilir. Bu diyagramlar sorun giderme sırasında cihazlar arasındaki bağlantıların görülmesini sağlar. Böylece  hem mantıksal hem fiziksel düzenlerin görsel temsillerinin nasıl sağlanabileceğinin anlaşılması açısından önemlidir. 

Fiziksel ağ topolojisi ağın nasıl düzenlendiğine ilişkin teller, kablolar gibi gerçek bağlantıları gösterir. Kurulum, bakım ve sağlama görevleri fiziksel ağ hakkında bilgi sahibi olmayı gerektirmektedir.

Mantıksal ağ topolojisi ise hangi düğümlerin birbirine bağlandığı, hangi yollar kullanılarak ağ yoluyla nasıl iletildiği dahil olmak üzere ağın nasıl kurulduğu hakkında üst düzey fikir edinilmesini sağlar. Aynı zamanda sanal ve bulut kaynaklarını da içermektedir.

En Yaygın Ağ Topoloji Türleri

Birkaç farklı türde ağ topolojisi ürü olmakla birlikte hepsi genel ağ boyutuna ve hedeflere bağlı olarak farklı amaçlar için uygun olabilir. 

Star (Yıldız) Topolojisi

En yaygın kullanıma sahip topoloji olup merkezdeki bir switch’e ya da hub’a bağlı cihazların iletişimsel merkez de bulunan cihaz üzerinden gerçekleşmektedir. Ağa bağlı bulunan bir göndericiden çıkan veri merkezdeki hub’a ya da switch’e geldikten sonra alıcı cihaza gönderilir. Hub’daki ya da switch’teki herhangi bir sorun tüm ağın etkilenmesine neden olur.

Cihazların hub ta da switch uzaklığının en fazla 100 metre olduğu yıldız topolojisinde çift burgulu kablolar kullanılmaktadır.

Bus (Ortak Yol) Topolojisi

İletişim omurga olarak adlandırılan tek bir hat üzerinden gerçekleştirilmekte olup ağda gönderilen verinin hedefe ulaşana ya da sonlandırıcıya gelene kadar hat üzerindeki tüm cihazlara uğradığından bu topolojide ağ performansı düşüktür.

Bus topolojisinde çoğunlukla koaksiyel kablo kullanımı tercih edilir. İnce koaksiyel kablo kullanıldığı durumlarda hattın uzunluğu 185, kalın koaksiyel kablo kullanıldığı durumlarda hattın uzunluğu en fazla 500 metre olup ağa maksimum 30 cihaz bağlanabilmektedir.

Ağın üzerindeki bir cihaz veri göndermeden önce hattı bir başka cihazın kullanıp kullanmadığını kontrol etmekte ve hat kullanımdaysa boşalmasını beklemektedir.

Ring (Halka) Topolojisi

Halka biçiminde olan ağın üzerinden gönderilen veri alıcı cihaza ulaşana der ağın üzerindeki tüm cihazlara tek tek uğramaktadır. Ağın üzerindeki veri 3 byte’lık token denilen bir kılavuzla gönderilmekte, token ağ üzerinde sürekli dolaşarak göndericiden aldığı veriyi alıcıya ulaştırmaktadır. Ağa bağlı cihazlardan biri arızalanırsa halka topolojisinde ağ çöker.

Dual Ring (Çift Halka) Topolojisi

Halka topolojisi olan bir ağ yarı çift yönlü olduğundan veriler bir seferde yalnızca bir yönde hareket edebilmektedirler. Ağ düğümleri arasında ikinci bir bağlantı eklenip çift halka topolojisi oluşturularak halka topolojileri tam çift yönlü yapılabilir.

Her düğümün her iki tarafında bağlantı olduğundan bilgi ağ boyunca saat yönüne de saat yönünün tercine de gönderilebilir.

Tree (Ağaç) Topolojisi

Ağaç topolojisinde yıldız topoloji ile ortak yol topolojisi bir arada kullanılır. Merkezdeki bir ortak yola yerleştirilen hub’lara ya da switch’lere bağlı cihazlarla oluşturulmaktadır. Farklı üreticilerin donanımları ile uyumlu çalışan bu ağ kolayca genişletilebilir.

Mesh (Örgü) Topolojisi

Ağa bağlı bir cihazın ağdaki diğer cihazlara doğrudan bağlı olduğu bir topolojidir. Çoğunluklar WAN yani geniş alan ağları arasında kullanılmaktadır. Bu topolojide bir cihaza bağlı hatta sorun oluştuğunda cihazın iletişimi kesilmez. Veri iletim hızı son derece yüksek olup diğer bağlantılar etkilenmeden ağ genişletilebilir.